Het eiland van Schalkwijk

Aan het begin van het jaar heb ik al eens bericht over de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Bij de ANWB heb ik een boek gekocht met daarin veel informatie over de deze verdedigingslinie die relatief onbekend is in Nederland.
Ook op het eiland van Schalkwijk liggen diverse bijzondere werken die, gedeeltelijk, al gerestaureerd zijn. Niet alle werken zijn open voor publiek omdat een deel nog in handen is van defensie. Sommige werken liggen goed verscholen tussen de boomgaarden die flink in bloei staan. Een van de werken die inmiddels open is voor publiek is het werk aan de Waalse Wetering. Dit werk ligt aan de oostkant van het dorpje Tull en 't Waal. Het werk is gerestaureerd en bij daglicht vrij toegankelijk voor publiek. Via een brug heb je toegang tot het fort. Bij binnenkomst loop je tegen het bomvrije gebouw aan dat goed gefundeerd ligt op een zandbed. Het fort is gebouwd tussen 1875 en 1878 en bied plaats aan 94 personen. De militaire bezetting bestaat uit 1 officier, 6 onderofficieren en 87 manschappen. Naast deze 94 is er ook nog plek voor een wasvrouw, het is maar dat je het weet! De waterlinie was zo gebouwd dat polders onder water gezet konden worden met ongeveer 50 centimeter water, zodoende kon er niet met voertuigen doorheen gereden worden, kon er niet doorheen gelopen worden en wat het te ondiep om met boten doorheen te varen. Het werk aan de Waalse Wetering is hier gebouwd om overzicht te houden over de polders van de Schalkwijkse wetering. Een smalle strook in de polder ligt ongeveer 50 centimeter hoger en was daarom niet onder water te zetten... Vanaf dit fort kon die smalle strook in de gaten gehouden worden. Vanuit het fort is ook het naastgelegen Werk aan den Korten Uitweg te zien. Ook dit is een fort met een bomvrije kazerne. Deze is iets minder groot, maar heeft dezelfde functie als het werk aan de Waalse Wetering. Het werk is onderdeel van de stelling van Honswijk (een naastgelegen fort, die nog niet toegankelijk is). In de zomer bestaat er de mogelijkheid om op het terrein te kamperen. Achter het fort is een inundatiekanaal gegraven om het gebied sneller onder water te kunnen zetten. Het uitgegraven materiaal is als 2 dijken ter westen van het kanaal neergelegd. Tussen beide dijken ligt werd een pad aangelegd om van fort Honswijk naar naar de Korte uitleg te lopen zonder gezien te worden. In de afgelopen jaren is er een fietspad aangelegd, wat het terrein nog beter toegankelijk maakt.
Een paar kilometer oostwaarts ligt nog het werk aan de Groeneweg. Dit is een infanteriewerk uit de periode 1914-1918. Dit was een vooruitgeschoven werk ter verdediging van het Fort Honswijk. Op dit inmiddels geegaliseerde terrein staan een aantal bomvrije bunkers, welke nog in goede staat zijn. Het terrein is voor voetgangers toegankelijk. De ANWB heeft diverse fietstoutes aangelegd door dit gebied. Omdat het gebied vroeger onder water gezet kon worden zijn er grote stukken land waar niet gebouwd mocht worden. Daarom geeft het hele gebied een zeer ruimtelijk aanzien. Heel leuk om met mooi weer langs de lek te fietsen en te genieten van de omgeving.